Mikrobiyolojiye Giriş
AMAÇ VE KAZANIMLAR
Mikrobiyoloji dersi hakkında bilgi sahibi olmak, hayatımızdaki yerlerini öğrenmek ve mikroorganizmalarla yaşamayı öğrenmek olacaktır.
GİRİŞ
Mikroorganizmaları inceleyen bilim dalına mikrobiyoloji denir.
Bu bilim dalı; hücre morfolojilerini (şekil, boyut), sitolojilerini (yapılar), fizyolojilerini (normal yaşamsal faaliyetler), ekolojisini (çevre ile etkileşimi), çoğalmalarını, ayrımlarını ve yarar/zarar ilişkilerini inceler.
Mikrobiyoloji kelimesi Yunanca mikros : küçük, bios : yaşam, logos : bilim, kelimelerinin birleşiminden oluşur.
Mikroorganizmalar hakkında ilk kayıta Robert Hooke'a ait Micrographia eserinde rastlarız.
Mikroorganizma adı ise 1878 yılında Fransız cerrah Charles-Emmanuel Sédillot tarafından kullanılmıştır.
Mikroskobun 1674’te Hollandalı Antonie Philips van Leeuwenhoek tarafından keşfinden sonra
bu canlılar görünür hale gelmiştir.
Çoğunluğu mikroskobik canlılar olan mikroorganizmalar her yerdedir. Çünkü bu canlıların üreme alanları çok geniştir.
İnsan gözünün algı sınırı olan 0.1 milimetreden küçük olabildikleri için mikroskop yardımıyla görebiliriz.
Işık mikroskobunun ayırtıcı gücü 0.2 µm’dir.
MİKROBİYOLOJİ
Mikroorganizmaların büyüklükleri milimetrenin 1/1000'i mikrometre (µm) ya da µm’nin 1/1000'i nanometre (nm) ile ifade edilir.
Bu canlılar faydalı veya zararlı olabilirler, örneğin süt ürünlerinde faydalı bakteriler kullanılır. Zararlı mikroorganizmalar ise toksik bileşikler üreterek veya doğrudan enfeksiyon oluşturarak canlılarda hastalık oluşturabilir. Hastalık etkeni olan bu mikro canlılara patojen denir
Mikroorganizmalar vücutta bulunduğu yerde kalmak koşuluyla mutualisttir (karşılıklı faydalıdır) ve buna flora (biyota) elemanları denilir.
İnsan vücudunda en yoğun floraya sahip bölge barsaktır.
BARSAKLAR İKİNCİ BEYNİMİZDİR çünkü buradan gelen sinyaller beynimizi ciddi şekilde etkiler.
HER İNSAN YÜRÜYEN BİR EKOSİSTEMDİR.
Enfeksiyon : Patojen bir mikroorganizmanın vücuda girmesi ve vücudun immün bir cevap oluşturması durumudur.
Çoğu enfeksiyon hastalıkları, ciltte veya mukoz membranlarda mikroorganizma kolonizasyonuyla başlar. Konağı etkilemeksizin uzaklaştırılabilirler ya da vücudun savunma mekanizmalarından kurtularak dokularda çoğalır. Sonucunda açığa çıkan metabolik ürünler dokuda hasar veya işlev kaybı gibi bir takım patolojik reaksiyonlara neden olur.
Buna bağlı olarak vücutta lokal veya sistemik semptomların görüldüğü enfeksiyon hastalığı gelişir.
Klinik mikrobiyoloji laboratuvarlarında enfeksiyöz etken olan; bakteri, mantar, parazit ve
virüslerin tanımlanması için hastadan gönderilen klinik örneklerde gereken testler yapılır. Bu testler: klinik mikroskobi, kültür antibiyogram, serolojik testler ve moleküler testlerdir.
Gerekirse bunun sonucunda semptom gidericiler ve etkene yönelik tedaviyle dıştan müdahale edilir.
''BİR CANLI NE KADAR BASİTSE O KADAR TEHLİKELİ OLABİLİR.''