Anatomik düzlemler
1-sagittal düzlem - planum medianum : Yere dik inen düzlemdir. İnsan vücudunu yukarıdan aşağıya olmak üzere sağ ve sol olmak üzere ikiye ayırır.
2-frontal düzlem - planum frontalis : İnsan vücudunu ön ve arka olmak üzere ikiye ayırır.
3-horizontal düzlem - planum trasversus : Yere paralel uzanan düzlemdir. İnsan vücudunu alt ve üst olmak üzere ikiye ayırır.
Anatomik eksenler
Anatomik eksenler, insan vücudunun hareketlerini tanımlamak ve sınıflandırmak için kullanılan kavramlardır. Üç ana anatomik eksen vardır:
- Sagittal eksen (axis sagittalis): Vücudu önden arkaya doğru ikiye böler.
- Vertikal eksen (axis verticalis): Vücudu baştan ayağa doğru ikiye böler.
- Transvers eksen (axis transversalis): Vücudu sağdan sola doğru ikiye böler.
Bu eksenler, insan vücudunun eklemlerinde meydana gelen hareketleri tanımlamak için kullanılır. Örneğin, bir kişinin kolunu öne doğru bükmesi, sagittal eksen etrafında fleksiyon hareketidir. Bir kişinin başını sağa çevirmesi, transvers eksen etrafında rotasyon hareketidir.
Anatomik eksenler, insan vücudunun yapısını ve işlevini anlamamıza yardımcı olur. Bu kavramlar, tıp, fizyoterapi, spor bilimleri ve diğer alanlarda yaygın olarak kullanılır.
Anatomik eksenlerin temel işlevleri şunlardır:
- Vücudun hareketlerini tanımlamak ve sınıflandırmak: Anatomik eksenler, insan vücudunun eklemlerinde meydana gelen hareketleri tanımlamak için kullanılır. Bu, vücudun yapısını ve işlevini anlamamıza yardımcı olur.
- Vücudun yapısını ve konumunu tanımlamak: Anatomik eksenler, vücudun yapısını ve konumunu tanımlamak için de kullanılır. Örneğin, bir organın sagittal eksen boyunca orta hatta yer alması, bu organın vücudun ortasında yer aldığı anlamına gelir.
- Vücudun parçalarını birbirine göre konumlandırmak: Anatomik eksenler, vücudun parçalarını birbirine göre konumlandırmak için de kullanılır. Örneğin, bir kişinin kolunun sagittal eksen boyunca vücuda göre öne doğru konumlanması, bu kolun vücudun ön tarafına doğru konumlandığı anlamına gelir.
Anatomik eksenler, insan vücudunu anlamanın temel kavramlarından biridir. Bu kavramları anlamak, vücudun yapısını, işlevini ve hareketlerini daha iyi anlamamıza yardımcı olur.
- Arkadan öne ve önden arkaya doğru ilerleyen yatay eksendir.
Vertikal eksen (axis verticalis) :
- Yukarıdan aşağıya dik inen eksendir.
Transvers eksen (axis transversalis)
- Sağdan sola doğru ve soldan sağa doğru yere parale olarak ilerleyen eksendir.
Anatomik hareketler
flexion - extension
Fleksiyon ve ekstensiyon, insan vücudunun eklemlerinde meydana gelen iki temel harekettir. Bu hareketler, bir eklemi oluşturan kemiklerin arasındaki açının artması veya azalmasına neden olur.
Fleksiyon, bir eklemi oluşturan kemiklerin arasındaki açının azalması yani bükülmedir. Fleksiyon hareketi, genellikle sagittal eksen etrafında meydana gelir. Örneğin, bir kişinin kolunu öne doğru bükmesi, sagittal eksen etrafında fleksiyon hareketidir. Bu hareket, kolun ön kolu ile olan açısının azalmasına neden olur.
Ekstansiyon, bir eklemi oluşturan kemiklerin arasındaki açının artması yani düzelmedir. Ekstensiyon hareketi, genellikle sagittal eksen etrafında meydana gelir. Örneğin, bir kişinin kolunu öne doğru uzatması, sagittal eksen etrafında ekstensiyon hareketidir. Bu hareket, kolun ön kolu ile olan açısının artmasına neden olur.
Fleksiyon ve ekstensiyon hareketleri, insan vücudunun hareket kabiliyetinin önemli bir parçasıdır. Bu hareketler, günlük yaşamda yaptığımız birçok hareketi gerçekleştirmemizi sağlar. Örneğin, fleksiyon ve ekstensiyon hareketleri, yürüme, koşma, yemek yeme, giyinme ve yazı yazma gibi hareketleri gerçekleştirmemize yardımcı olur.
Fleksiyon ve ekstensiyon hareketleri, eklemlerimizi güçlendirmek ve esnekliğini korumak için de önemlidir. Bu hareketleri düzenli olarak yapmak, eklemlerimizin sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
plantarflexion - dorsalextension
Plantarfleksiyon ve dorsifleksiyon, ayak bileğinde meydana gelen iki temel harekettir. Bu hareketler, ayak tabanının ayak bileği eklemine göre konumunu değiştirir.
Plantarfleksiyon, ayak tabanının ayak bileği eklemine doğru bükülmesidir. Bu hareket, ayak tabanının yere doğru basmasına neden olur. Örneğin, bir kişinin ayağını yere basması, plantarfleksiyon hareketidir.
Dorsifleksiyon, ayak tabanının ayak bileği ekleminden uzaklaşması yani düzelmesidir. Bu hareket, ayak tabanının havaya kalkmasına neden olur. Örneğin, bir kişinin parmak uçlarında yürümesi, dorsifleksiyon hareketidir.
Plantarfleksiyon ve dorsifleksiyon hareketleri, ayak bileğinin hareket kabiliyetinin önemli bir parçasıdır. Bu hareketler, yürüme, koşma, zıplama ve diğer birçok hareketi gerçekleştirmemizi sağlar.
Plantarfleksiyon ve dorsifleksiyon hareketleri, ayak bileğimizi güçlendirmek ve esnekliğini korumak için de önemlidir. Bu hareketleri düzenli olarak yapmak, ayak bileğimizin sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
Plantarfleksiyon ve dorsifleksiyon hareketlerini kontrol eden kaslar şunlardır:
- Plantarfleksiyon: Gastroknemius, soleus ve tibialis posterior kasları
- Dorsifleksiyon: Tibialis anterior, ekstensor hallucis longus ve ekstensor digitorum longus kasları
Bu kaslar, ayak bileğinde bulunan tendonlar aracılığıyla ayak tabanına bağlanır. Bu kasların kasılması, ayak tabanının ayak bileği eklemine doğru bükülmesi veya düzeltilmesine neden olur.
abduction - adduction
Abdüksiyon ve addüksiyon, insan vücudunun eklemlerinde meydana gelen iki temel harekettir. Bu hareketler, vücut orta hattına göre bir ekleme bağlı vücut parçasının hareketini tanımlar.
Abdüksiyon, bir ekleme bağlı vücut parçasının, vücut orta hattından uzaklaşmasıdır. Örneğin, bir kişinin kolunu yana doğru açması, abdüksiyon hareketidir.
Addüksiyon, bir ekleme bağlı vücut parçasının, vücut orta hattına yaklaşmasıdır. Örneğin, bir kişinin kolunu yana doğru kapatması, addüksiyon hareketidir.
Abdüksiyon ve addüksiyon hareketleri, insan vücudunun hareket kabiliyetinin önemli bir parçasıdır. Bu hareketler, günlük yaşamda yaptığımız birçok hareketi gerçekleştirmemizi sağlar. Örneğin, abdüksiyon ve addüksiyon hareketleri, yürüme, koşma, dans etme, yüzme ve diğer birçok hareketi gerçekleştirmemize yardımcı olur.
Abdüksiyon ve addüksiyon hareketleri, eklemlerimizi güçlendirmek ve esnekliğini korumak için de önemlidir. Bu hareketleri düzenli olarak yapmak, eklemlerimizin sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
Abdüksiyon ve addüksiyon hareketlerini kontrol eden kaslar şunlardır:
- Abdüksiyon (Dış rotator kaslar) : bir eklemin hareketli kısmını vücut orta hattından uzaklaştırır.
- Omuz:
- m. supraspinatus
- m. infraspinatus
- m. teres minör
- m. subscapularis
- Dirsek:
- m. anconeus
- Kalça:
- m. gluteus maximus
- m. gluteus medius (arka bölüm)
- m. gluteus minimus
- m. piriformis
- m. quadratus femoris
- Addüksiyon (İç rotator kaslar) : bir eklemin hareketli kısmını vücut orta hattına doğru yaklaştırır.
- Omuz:
- m. teres major
- m. latissimus dorsi
- Dirsek:
- m. brachialis
- m. brachioradialis
- Kalça:
- m. adductor longus
- m. adductor brevis
- m. adductor magnus
- m. pectineus
- m. gracilis
Bu kaslar, eklemde bulunan tendonlar aracılığıyla kemiklere bağlanır. Bu kasların kasılması, ekleme bağlı vücut parçasının vücut orta hattından uzaklaşmasına veya yaklaşmasına neden olur.
eversion-inversion
Eversion ve inversiyon, ayak bileğinin ayak tabanının konumunu değiştiren iki temel harekettir. Eversion, ayak tabanının dışa doğru dönmesidir. İnversiyon, ayak tabanının içe doğru dönmesidir.
Eversion ve inversiyon hareketleri, ayak bileğinin hareket kabiliyetinin önemli bir parçasıdır. Bu hareketler, yürüme, koşma, zıplama ve diğer birçok hareketi gerçekleştirmemizi sağlar.
Eversion ve inversiyon hareketleri, ayak bileğimizi güçlendirmek ve esnekliğini korumak için de önemlidir. Bu hareketleri düzenli olarak yapmak, ayak bileğimizin sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
Eversion ve inversiyon hareketlerini kontrol eden kaslar şunlardır:
- Eversion: m. peroneus longus ve m. peroneus brevis kasları
- İnversiyon: m. tibialis anterior, m. tibialis posterior ve m. flexor digitorum longus kasları
Bu kaslar, ayak bileğinde bulunan tendonlar aracılığıyla ayak tabanına bağlanır. Bu kasların kasılması, ayak tabanının dışa doğru veya içe doğru dönmesine neden olur.
opposition - reposition
Opposition ve reposition, elin hareketlerini tanımlamak için kullanılan iki terimdir. Opposition, başparmağın diğer parmaklara doğru hareket etmesidir. Reposition, başparmağın diğer parmaklardan ayrılmasıdır.
Opposition ve reposition, elin hareket kabiliyetinin önemli bir parçasıdır. Bu hareketler, günlük yaşamda yaptığımız birçok hareketi gerçekleştirmemizi sağlar. Örneğin, bir kişinin bir şeyi tutması, bir kişinin bir şeyi çevirmesi veya bir kişinin bir şeyi işaret etmesi, opposition ve reposition hareketlerine örnektir.
Opposition ve reposition hareketlerini kontrol eden kaslar şunlardır:
- Opposition: m. opponens pollicis, m. flexor pollicis brevis ve m. abductor pollicis brevis kasları
- Reposition: m. abductor pollicis longus, m. extensor pollicis brevis ve m. extensor pollicis longus kasları
Bu kaslar, elde bulunan tendonlar aracılığıyla kemiklere bağlanır. Bu kasların kasılması, başparmağın diğer parmaklara doğru hareket etmesine veya diğer parmaklardan ayrılmasına neden olur.
circumduction
Circumduction, bir eklemin üç boyutlu bir daire çizmesine neden olan bir harekettir. Bu hareket, fleksiyon, ekstensiyon, abdüksiyon ve addüksiyon hareketlerinin bir kombinasyonudur.
Circumduction hareketi, insan vücudunun birçok ekleminde meydana gelebilir. Örneğin, omuz eklemi, dirsek eklemi, kalça eklemi ve ayak bileği eklemi, circumduction hareketine izin veren eklemlerdir.
Circumduction hareketi, günlük yaşamda yaptığımız birçok hareketi gerçekleştirmemizi sağlar. Örneğin, bir kişinin bir şeyi döndürmesi, bir kişinin bir topu atması veya bir kişinin bir dans hareketi yapması, circumduction hareketine örnektir.
Circumduction hareketi, eklemlerimizin hareket kabiliyetinin önemli bir parçasıdır. Bu hareketi düzenli olarak yapmak, eklemlerimizin sağlıklı kalmasına yardımcı olabilir.
Circumduction hareketini kontrol eden kaslar, eklem çevresinde bulunan kaslardır. Bu kaslar, eklem hareketini sağlayan tendonlar aracılığıyla kemiklere bağlanır.
depression-elevation
Depresyon ve elevasyon, omuzun hareketlerini tanımlamak için kullanılan iki terimdir. Depresyon, omuzun aşağı doğru hareketidir. Elevasyon, omuzun yukarı doğru hareketidir.
Depresyon ve elevasyon hareketleri, omuz ekleminin hareket kabiliyetinin önemli bir parçasıdır. Bu hareketler, günlük yaşamda yaptığımız birçok hareketi gerçekleştirmemizi sağlar. Örneğin, bir kişinin bir şeyi kaldırması, bir kişinin bir şeyi indirmesi veya bir kişinin bir şeye uzanması, depresyon ve elevasyon hareketlerine örnektir.
Depresyon ve elevasyon hareketlerini kontrol eden kaslar şunlardır:
- Depresyon: m. rapezius, m. serratus anterior ve m. levator scapulae kasları
- Elevasyon: m. deltoid, m. supraspinatus, m. infraspinatus ve m. teres major kasları
Bu kaslar, omuzda bulunan tendonlar aracılığıyla kemiklere bağlanır. Bu kasların kasılması, omuzun aşağı veya yukarı hareket etmesine neden olur.
pronation-supination
Pronasyon ve supination, önkolun hareketlerini tanımlamak için kullanılan iki terimdir. Pronasyon, önkolun içe doğru dönmesidir. Supination, önkolun dışa doğru dönmesidir.
Pronasyon ve supination, önkolun hareket kabiliyetinin önemli bir parçasıdır. Bu hareketler, günlük yaşamda yaptığımız birçok hareketi gerçekleştirmemizi sağlar. Örneğin, bir kişinin bir şeyi tutması, bir kişinin bir şeyi fırlatması veya bir kişinin bir şeyi çevirmesi, pronasyon ve supination hareketlerine örnektir.
Pronasyon ve supination hareketlerini kontrol eden kaslar şunlardır:
- Pronasyon: m. pronator quadratus ve m. pronator teres kasları
- Supination: m. supinator kas
Bu kaslar, ön kolda bulunan tendonlar aracılığıyla kemiklere bağlanır. Bu kasların kasılması, önkolun içe veya dışa doğru dönmesine neden olur.
