Türkiye'nin akarsuları

 


akarsu nedir?

Akarsu, yer yüzünde ya da yer altında belirli bir yatak içinde, eğim boyunca sürekli veya zaman zaman akan sudur. Çoğunlukla tatlı sudan oluşan akarsular, tatlı su gölleriyle birlikte insanlığın temel su ihtiyacını karşılamak için kullanılırlar.

Türkiye akarsularının özelliklerini maddeler halinde şu şekilde sıralayabiliriz:
  • Türkiye'nin akarsuları, genel olarak kısa ve düzensiz rejimlidir.
    • Bu durum, Türkiye'nin akarsularının genellikle yüksek dağlardan doğmaları ve denize dökülmeleri ile açıklanabilir. Yüksek dağlardan inen akarsular, eğimlerinin fazla olması nedeniyle hızlı bir akışa sahiptirler. Bu durum, akarsuların kısa olmasına neden olur. Ayrıca, Türkiye'nin akarsuları, yağış rejiminin düzensiz olması nedeniyle düzensiz rejimlidir.
  • Türkiye'nin akarsuları, genellikle yüksek dağlardan doğarlar ve denize dökülürler.
    • Türkiye'nin akarsularının büyük bir kısmı, Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki dağlardan doğar ve Karadeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz'e dökülür.
  • Türkiye'nin akarsuları, genellikle aşındırıcı bir etkiye sahiptir.
    • Yüksek dağlardan inen akarsular, eğimlerinin fazla olması nedeniyle yüksek bir akış hızına sahiptirler. Bu durum, akarsuların aşındırıcı bir etkiye sahip olmasına neden olur. Türkiye'de akarsuların oluşturduğu birçok kanyon ve vadi bu aşındırıcı etkiye örnek olarak verilebilir.
  • Türkiye'nin akarsuları, önemli bir hidroelektrik enerji kaynağıdır.
    • Türkiye'nin akarsuları, hidroelektrik enerji üretimi için önemli bir potansiyele sahiptir. Türkiye, hidroelektrik enerji üretiminde dünyada 12. sırada yer almaktadır.
  • Türkiye'nin akarsuları, tarım ve hayvancılık için önemli bir su kaynağıdır.
    • Türkiye'nin akarsuları, tarım ve hayvancılık için önemli bir su kaynağıdır. Akarsular, tarımsal sulamada ve hayvancılıkta önemli bir rol oynar.
  • Türkiye'nin akarsuları, ülke ekonomisi ve yaşam kalitesi için önemli bir yere sahiptir. Akarsular, hidroelektrik enerji üretimi, tarımsal sulama ve hayvancılık gibi alanlarda önemli bir rol oynamaktadır.


Karadenize dökülen akarsular;
  • Kızılırmak
  • Yeşilırmak
  • Sakarya
  • Filyos-Yenice
  • Doğankent
  • Çoruh
Akdeniz'e dökülen akarsular;
  • Dalaman,
  • Esen,
  • Aksu,
  • Köprülü,
  • Göksu,
  • Asi,
  • Seyhan,
  • Ceyhan,
  • Manavgat
Basra Körfezi'ne dökülen akarsular;
  • Fırat,
  • Dicle,
  • Zap Suyu-Çiğili
Ege Denizine dökülen akarsular;
  • Meriç,
  • Ergene,
  • Bakırçay,
  • Gediz,
  • Küçük Menderes,
  • Büyük Menderes
Marmara Denizine dökülen akarsular;
  • Susurluk,
  • Nilifer
Hazar Gölüne dökülen akarsular;
  • Aras,
  • Kura



En uzun akarsular

  1. Kızılırmak - 1.355 km
  2. Fırat - 1.263 km
  3. Sakarya - 824 km
  4. Seyhan 560 km
  5. Büyük Menderes - 548 km
Kaynağı Türkiye bitiş noktası ise başka ülke sınırlarında olan en uzun akarsu Fırat Nehri'dir. Fırat ve Dicle Nehri Basra Körfezi yakınlarında birleşerek Şattülarap Nehri ismini alır ve Basra Körfezi'ne dökülür.

Akarsu havzaları