Vücut arteleri

phrenicae inferiores Temiz kanın taşındığı damarlardır ve 3 katmandan oluşur, bunlar;

• adventisya
• Bir damarın en dış tabakasıdır. Bağ dokusundan oluşur ve damarı çevreleyen dokulara bağlar. Adventisyada, damarı besleyen ve koruyan kan damarları ve sinirler bulunur. 
• media
• bir damarın orta tabakasıdır. Düz kas ve elastik liflerden oluşur. Media, damara kan akışını kontrol eder. Damar genişlediğinde, mediadaki düz kaslar gevşer. Damar daraldığında, mediadaki düz kaslar kasılır. 
• intima
• Bir damarın en iç tabakasıdır. Endotel hücrelerinden oluşur. İntima, kan akışını pürüzsüzleştirmeye ve kanın pıhtılaşmasını önlemeye yardımcı olur. 

Aorta 

Kalpten pompalanan kanın tüm vücuda yayılması bu damarın dalları ile gerçekleşir. Aortanın başlangıç noktasına bulbus aortae denir.

Aorta bölümleri;

• aorta ascendens

• arcus aorta

• aorta descendens

Aorta Ascendens

Mediastinum mediusta bulunan ve kalbi besleyen koroner arterlerin dallandığı aort bölümüdür.

Aorta Descendens

• Arcus aorta T4 ‘den itibaren aorta descendens ile devam eder.

• Pars thoracica ve pars abdominalis bölümleridir.

• L4 omur hizasında ikiye ayrılır, bunlar;

•        a. iliaca comminis dextra

•        a. iliaca comminis sinistra

Beyni besleyen ana arterler;

•  a. cerebri anterior (ACA): Beynin ön kısmının çoğunu besler

• a.cerebri media (MCA): Beynin orta kısmını besler

• a. cerebri posterior (PCA):  Beynin arka kısmını besler

• a. basilaris:  Beynin arka kısmındaki iki vertebral arterden birleşerek oluşur.

• a. vertebralis:  Boyundan beyne giren iki ana arterdir.

Willus poligonu 

• Beynin taban kısmında (interpeduncular fossa) yer alan ve beyne kan akışı sağlayan damar ağıdır.
• ön ve arka serebral dolaşımlar arasında anastomoz bağlantılar oluşturur.

Willus poligonu damarları:

• Arka – a. cerebri posterior

• Arka yan - a. communicans posterior

• Ön – a. communicans anterior

• Ön yan - a. cerebri anterior

Willus poligonu - anteriordan posteriora

• a. communicans anterior

• a. cerebri anterior

• a. carotis interna

• a. cerebri communicans posterior

• a. cerebri posterior

Baş ve Boynu besleyen arterler

Arteria carotis comminis dextra - sinistra

Sağ : truncus brachiocephalicus

Sol : doğrudan arcus aorta

Boyunda dal vermez  ve carrilago throidea’nın üst kenarı seviyesinde 2 ana dala ayrılır.

Arteria carotis communis dalları

a. caroits externa: Baş ve boynun dış kısmındaki dokulara kan sağlar. Bu dokular şunları içerir:

• Yüz: Yüz derisi, kasları, bezleri ve sinirleri.
• Kulaklar: Kulak derisi, kasları ve sinirleri.
• Gözler: Göz kapakları, gözküreleri ve sinirleri.
• Dişler ve diş etleri: Dişler ve diş etlerini besler.
• Boğaz: Boğazın üst kısmını besler.

a. carotis interna:  Baş ve boynun iç kısmındaki dokulara kan sağlar. Bu dokular şunları içerir:

• Beyin: Beynin ön, orta ve arka kısımlarına kan sağlar.
• Gözler: Gözlerin arka kısmını besler.
• Sinirler: Beyine giden sinirleri besler.

a. carotis externa ve a. carotis interna'nın herhangi birinde bir tıkanıklık veya kanama meydana gelirse, ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Örneğin, a. carotis interna'da bir tıkanıklık veya kanama felce neden olabilir.

a. carotis externa

a. carotis externa, kafatasının dışındaki yüz, kafa derisi ve kulaklara kan sağlayan bir arterdir. a. carotis externanın dalları şunlardır:

1. a. thyroidea superior: Bu arter, tiroid bezinin üst kısmına kan sağlar.
2. a. lingualis: Bu arter, dilin ön kısmına kan sağlar.
3. a. facialis: Bu arter, yüzün ön kısmına kan sağlar.
4. a. occipitalis: Bu arter, baş derisinin arka kısmına kan sağlar.
5. a. temporalis superficialis: Bu arter, kafa derisinin ön ve yan kısımlarına kan sağlar.
6. a. auricularis posterior: Bu arter, kulağın arka kısmına kan sağlar.
7. a. maxillaris: Bu arter, alt çene, ağız ve dişlere kan sağlar.

a. thyroidea superior: Bu arter, tiroid bezinin üst kısmına kan sağlar.

a. lingualis dalları:

• a. sublingualis: Bu arter, dilin alt kısmına kan sağlar.
• a. profunda linguae: Bu arter, dilin derin kısımlarına kan sağlar.
• a. suprahyoidea: Bu arter, dil altı bezi ve tiroid bezinin ön kısmına kan sağlar.

a. facialis dalları:

1. a. angularis: Bu arter, gözün köşesine kan sağlar.
2. a. supraorbitalis: Bu arter, gözün üst kısmına kan sağlar.
3. a. supratrochlearis: Bu arter, gözün üst kısmına kan sağlar.
4. a. infraorbitalis: Bu arter, alt göz kapağına, yanağa ve dudaklara kan sağlar.
5. a. labialis superior: Bu arter, üst dudağa kan sağlar.
6. a. labialis inferior: Bu arter, alt dudağa kan sağlar.
7. a. buccalis: Bu arter, yanağa kan sağlar.
8. a. zygomaticofacialis: Bu arter, yanak kemiğinin yanındaki yüz derisine kan sağlar.
9. a. zygomaticotemporalis: Bu arter, yanak kemiğinin yanındaki yüz derisine kan sağlar.
10. a. auricularis posterior: Bu arter, kulağın arka kısmına kan sağlar.

a. occipitalis dalları:

1. a. auricularis posterior: Bu arter, kulağın arka kısmına kan sağlar.
2. a. occipitalis: Bu arter, baş derisinin arka kısmına kan sağlar.

a. temporalis superficialis dalları:

1. a. frontalis: Bu arter, alnın ön kısmına kan sağlar.
2. a. parietalis: Bu arter, baş derisinin üst kısmına kan sağlar.
3. a. temporalis parietalis: Bu arter, baş derisinin üst kısmına kan sağlar.
4. a. temporalis posterior: Bu arter, baş derisinin arka kısmına kan sağlar.

a. auricularis posterior: Bu arter, kulağın arka kısmına kan sağlar.

a. maxillaris dalları:

1. a. infraorbitalis: Bu arter, alt göz kapağına, yanağa ve dudaklara kan sağlar.
2. a. alveolaris inferior: Bu arterler, alt çenedeki dişlere kan sağlar.
3. a. pterygoidea media: Bu arter, pterygoid kaslarına kan sağlar.
4. a. buccalis: Bu arter, yanağa kan sağlar.
5. a. masseterica: Bu arter, çiğneme kaslarına kan sağlar.
6. a. temporalis profunda: Bu arter, temporal kaslara kan sağlar.
7. a. infratemporalis: Bu arter, temporal kaslara, pterygoid kaslara ve ağza kan sağlar.
8. a. zygomaticoorbitalis: Bu arter, göz çukuruna kan sağlar.
9. a. sphenopalatina: Bu arter, burun boşluğuna ve ağza kan sağlar.

a. carotis externanın dalları, yüz, kafa derisi ve kulakların kanlanmasında önemli bir rol oynar. Bu damarlar herhangi bir nedenle hasar görürse, yüzde, kafa derisinde veya kulakta kanama, nekroz ve enfeksiyon gibi çeşitli sorunlara yol açabilir.

a. carotis interna

a. carotis interna, beynin ön ve orta kısmına kan sağlayan bir arterdir. A. carotis internanın dalları şunlardır:

1. a. ophthalmica: Bu arter, göze kan sağlar.
2. a. cerebralis anterior: Bu arter, beynin ön kısmını besler.
3. a. communicans anterior: Bu arter, iki a. cerebralis anterior'ı birbirine bağlar.
4. a. communicans posterior: Bu arter, iki a. cerebri media'yı birbirine bağlar.
5. a. cerebri media: Bu arter, beynin orta kısmını besler.
6. a. cerebri posterior: Bu arter, beynin arka kısmını besler.

a. ophthalmica dalları:

1. a. supraorbitalis: Bu arter, gözün üst kısmına kan sağlar.
2. a. supratrochlearis: Bu arter, gözün üst kısmına kan sağlar.
3. a. lacrimalis: Bu arter, gözün yaşı üreten kısmına kan sağlar.
4. a. ethmoidalis anterior: Bu arter, burun boşluğuna kan sağlar.
5. a. ethmoidalis posterior: Bu arter, burun boşluğuna kan sağlar.
6. a. infraorbitalis: Bu arter, alt göz kapağına, yanağa ve dudaklara kan sağlar.
7. a. zygomaticoorbitalis: Bu arter, göz çukuruna kan sağlar.
8. a. meningea media: Bu arter, kafatası zarlarına kan sağlar.

a. cerebralis anterior dalları:

1. a. centralis retinae: Bu arter, retinaya kan sağlar.
2. a. precentralis: Bu arter, beynin ön kısmını besler.
3. a. postcentralis: Bu arter, beynin ön kısmını besler.
4. a. rolandica: Bu arter, beynin ön kısmını besler.

a. communicans anterior: Bu arter, iki a. cerebralis anterior'ı birbirine bağlar.

a. communicans posterior: Bu arter, iki a. cerebri media'yı birbirine bağlar.

a. cerebri media dalları:

1. a. striata: Bu arterler, beynin orta kısmındaki gri maddeyi besler.
2. a. lenticulostriata: Bu arterler, beynin orta kısmındaki gri maddeyi besler.
3. a. orbitofrontalis: Bu arter, alnın ön kısmına kan sağlar.
4. a. frontopolaris: Bu arter, alnın ön kısmına kan sağlar.
5. a. precentralis: Bu arter, beynin ön kısmını besler.
6. a. postcentralis: Bu arter, beynin ön kısmını besler.
7. a. parietalis superior: Bu arter, beynin orta kısmını besler.
8. a. parietalis media: Bu arter, beynin orta kısmını besler.
9. a. parietalis inferior: Bu arter, beynin orta kısmını besler.
10. a. occipitalis: Bu arter, beynin arka kısmını besler.
11. a. temporalis media: Bu arter, beynin orta kısmını besler.
12. a. temporalis posterior: Bu arter, beynin arka kısmını besler.

a. cerebri posterior dalları:

1. a. calcarina: Bu arter, beynin arka kısmındaki görme merkezini besler.
2. a. occipitalis: Bu arter, beynin arka kısmını besler.
3. a. temporalis posterior: Bu arter, beynin arka kısmını besler.

Üst taraf arterleri

• a. axillaris

• a. thoracoacromialis

• r. deltoideus

• r. acromialis

• clavicularis

• pectoralis

• a. thoracica superior

• a. thoracica lateralis

• a. subscapularis

• a. circumflexa scapulae

• a. thoracodorsalis

• a. circumflexa humeri anterior

• a. circumflexa humeri posterior

• a. brachialis

• a. profunda brachii

• a. collateralis radialis

• a. collateralis media

• a. collateralis ulnaris superior

• a. collateralis ulnaris inferior

• a. recurrens radialis

• a. interossea reccurens

• a. interossea communis

• a. interossea anterior

• a. interossea posterior

• r. anterior a. recurrentis ulnaris

• r. posterior a. recurrentis ulnaris

• a. radialis

• a. ulnaris

• arcus palmaris profundus

• arcus palmaris superficialis

• aa. digitales palmares communes  

• aa. digitales palmares propriae  

a. subclavia dalları

Subklavyen arter, aorttan çıkan ve kolun, boynun ve göğüs boşluğunun üst kısmına kan sağlayan bir arterdir. Subklavyen arterin dalları şunlardır:

1. Truncus costocervicalis: Bu arter, boynun arka kısmına ve ilk iki intercostal aralığa kan sağlar.
2. a. vertebralis: Bu arter, beynin arka kısmına kan sağlar.
3. Truncus thyrocervicalis: Bu arter, boynun ön ve yan kısımlarına kan sağlar.
4. a. thoracica interna: Bu arter, göğüs boşluğundaki organ ve dokulara kan sağlar.

a. subclavia 1. kaburgadan sonra a. axillaris adını alarak devam eder.

1- a. vertebralis

Vertebral arter (omur arteri), subclavian arterden çıkan ve beyine kan sağlayan iki ana arterden biridir. Vertebral arterler, boynun arka kısmında, omurganın iki yanında yukarı doğru uzanır. Vertebral arterler, foramen magnum adı verilen delikten geçerek kranial boşluğa girer ve beyin sapına kan sağlar.

Vertebral arterlerin dalları şunlardır:

• a. spinalis anterior: Bu arter, omuriliğe kan sağlar. Bu arter, omuriliğin ön kısmındaki kasları, sinirleri ve omurilik sıvısını besler.
• a. spinalis posterior: Bu arter, omuriliğin arka kısmına kan sağlar.
• a. meningea media: Bu arter, kafatası zarlarına kan sağlar.
• a. inferior profunda cervicis: Bu arter, boynun arka kısmındaki kaslara ve kemiklere kan sağlar.
• a. occipitalis: Bu arter, baş derisini besler.
• a. basilaris: Bu arter, iki vertebral arterin birleşmesiyle oluşur. Beyin sapına ve beynin arka kısmına kan sağlar.

2-Truncus thyrocervicalis

Truncus thyrocervicalis, subclavian arterden çıkan ve boynun ön ve yan kısımlarına kan sağlayan bir arterdir. Truncus thyrocervicalis'in dalları şunlardır:

1. A. thyroidea inferior: Bu arter, tiroid bezinin alt kısmına kan sağlar.
2. A. suprascapularis: Bu arter, omuz bölgesine kan sağlar.
3. A. transversa colli: Bu arter, boynun yan kısımlarına kan sağlar.

3- a. thoracica interna

a. thoracica interna, subclavian arterden çıkan ve göğüs boşluğundaki organ ve dokulara kan sağlayan bir arterdir. A. thoracica interna'nın dalları şunlardır:

• a. pericardiacophrenica: Bu arter, kalbin dış kısmına ve perikarda kan sağlar.
• a. bronchialis: Bu arterler, bronşlara ve akciğerlere kan sağlar.
• a. mammaria interna: Bu arterler, memelere kan sağlar.
• a. intercostales anteriores: Bu arterler, göğüs duvarının ön tarafında bulunur ve interkostal kasları ve göğüs boşluğunun ön duvarını besler.
• a. musculophrenica: Bu arter, diyaframı ve göğüs duvarının alt ön kısmını besler.
• a. thoracoacromialis: Bu arter, kolun üst kısmına kan sağlar.

4- Truncus costocervicalis

Truncus costocervicalis, subclavian arterden çıkan ve boynun ve ilk iki intercostal aralığın beslenmesine katılan bir arterdir. Truncus costocervicalis'in dalları şunlardır:

1. a. cervicalis profunda: Bu arter, boynun arka kısmındaki kaslara, kemiklere ve sinirlere kan sağlar.
2. a. intercostalis suprema: Bu arter, ilk iki intercostal aralığı besler.

a. cervicalis profunda: Bu arter, boynun arka kısmındaki kaslara, kemiklere ve sinirlere kan sağlar. Bu arter, a. vertebralis, a. occipitalis ve a. suprascapularis olmak üzere üç ana dalı vardır.

1. a. vertebralis: Bu arter, beynin arka kısmını besler.
2. a. occipitalis: Bu arter, baş derisini besler.
3. a. suprascapularis: Bu arter, omuz bölgesini besler.

a. intercostalis suprema: Bu arter, ilk iki intercostal aralığı besler. Bu arter, a. intercostalis prima ve a. intercostalis secunda olmak üzere iki ana dalı vardır.

1. a. intercostalis prima: Bu arter, birinci intercostal aralığı besler.
2. a. intercostalis secunda: Bu arter, ikinci intercostal aralığı besler.

Truncus costocervicalis dalları, boynun ve ilk iki intercostal aralığın kanlanmasında önemli bir rol oynar. Bu damarlar herhangi bir nedenle hasar görürse, bu bölgelerde ağrı, şişlik ve kanama gibi çeşitli sorunlara yol açabilir.

a. axillaris

a. axillaris üst ekstremitenin ana arteridir. birinci kaburganın dış kenarından, a. subclavia'nın devamı olarak başlar ve m. teres major kasının alt sınırında biterek a. brachialis adını alır.

a. axillaris dalları:

• a. thoracica superior : ilk kısımdan çıkan küçük bir arterdir. m. pectoralis major ve m. pectoralis minor kaslarının arasından geçer.

• a. thoracoacromialis : axillar arterin ikinci kısımdan çıkar ve 4 dala ayrılır, bunlar;

• pectoral branch

• deltoid branch

• acromial branch

• clavicular branch

• a. thoracica lateralis : m. pectoralis major, m. pectoralis minor ve m. serratus anterior kasını besler. Ayrıca kadınlarda meme dokusunu besler.

• a. subscapularis: axillar arterin en uzun dalıdır ve scapula'nın alt köşesinde sonlanır.

• a. circumflexa humeri anterior: humerus boyunca uzanarak intertüberküler sulkusuna kadar besler.

• a. circumflexa humeri posterior: m. deltoideus ve omuz eklemini besler.

a. axillaris, m. teres major’un alt hizasında a. brachialis adını alır.

a. brachialis (tansiyon arteri):

m. teres major kasının alt kısmında başlar ve kübital fossada sona erer.

a. brachialis dalları;

• a. profunda brachii

• a. collateralis ulnaris superior

• a. collateralis ulnaris inferior

• a. radialis

• a. ulnaris

a. brachialis tansiyon arteridir ve nabız m. biceps brachii'nin tendon kısmında yani kübital fossada (cubital fossa) hissedilir.

Humerusun suprakondiler kırılması a. brachialisin yırtılmasına neden olabilir. Bu yırtılma sonucunda ise volkmann'ın iskemik kontraktürü meydana gelebilir.

Önkolda meydana gelen kanamaları durdurmak için a. brachialis sıkıştırılabilir. Bu sıkıştırma humerus'un m. corachobrachialis'un başlangıç noktasında olur.

Nabız alınabilen yerler

1. Temporal arter - şakak bölgesi 

• a. temporalis

1. Caroid arter - şah damarı bölgesi 
• a. carotis communis
2. Facial arter - çene bölgesi 
3. Axillary arter: koltukaltı bölgesi
• a. axillaris
4. Brachial arter- tansiyon ölçülür
1. a. brachialis
5. Radial arter - el bileği bölgesi 
1. a. radialis
6. Femoral arter - genital bölge 
1. a. femoralis
7. Popliteal arter - bacak diz kapağı bölgesi 
8. Dorsal pedis arter 
1. a. dorsalis pedis
9. Tibial arter - topuk bölgesi 
1. a. tibialis posterior

Gögüs arterleri :

Göğüs arterleri, göğüs boşluğunda bulunan ve bu boşluktaki organlara ve dokulara kan sağlayan damarlardır. Göğüs arterleri, iki ana gruba ayrılır:

1. Visseral göğüs arterleri: Bu arterler, göğüs boşluğundaki iç organlara kan sağlar.
2. Parietal göğüs arterleri: Bu arterler, göğüs duvarına ve göğüs boşluğundaki diğer yapılara kan sağlar.

Visseral göğüs arterleri şunlardır:

• A. thoracica interna: Bu arter, kalbin ön yüzüne kan sağlar.
• A. pericardiacophrenica: Bu arter, kalbin dış kısmına ve perikarda kan sağlar.
• A. bronchialis: Bu arterler, bronşlara ve akciğerlere kan sağlar.
• A. mammaria interna: Bu arterler, memelere kan sağlar.

Parietal göğüs arterleri şunlardır:

• A. intercostales anteriores: Bu arterler, göğüs duvarının ön tarafında bulunur ve interkostal kasları ve göğüs boşluğunun ön duvarını besler.
• A. musculophrenica: Bu arter, diyaframı ve göğüs duvarının alt ön kısmını besler.
• A. thoracoacromialis: Bu arter, kolun üst kısmına kan sağlar.
• A. suprascapularis: Bu arter, omuz bölgesine kan sağlar.

Göğüs arterleri, göğüs boşluğundaki organ ve dokuların kanlanmasında önemli bir rol oynar. Bu damarlar herhangi bir nedenle hasar görürse, organ ve dokularda kanama, nekroz ve enfeksiyon gibi çeşitli sorunlara yol açabilir.

Karın arterleri - aorta abdominalis 

T12'den L4 omur seviyesine kadar olan uzanan ve uzunluğu 10-12 cm, çapı ise 2 cm olan karın bölgesinin en büyük arteridir. 

Aorta abdominalis'in visseral dalları, karın içindeki organlara kan sağlayan damarlardır. Bu dallar, karın içindeki sindirim sisteminin organları, böbrekler ve diğer önemli organları besler.

Aorta abdominalis'in visseral dalları şunlardır:

• Truncus coeliacus: Bu arter, mide, pankreas, dalak ve karaciğer gibi organları kanla besler.
• A. mesenterica superior: Bu arter, ince bağırsağın üst kısmını, kolonun ilk kısmını ve pankreasın kuyruğunu besler.
• A. mesenterica inferior: Bu arter, kalın bağırsağın alt kısmını ve rektumu besler.
• A. renalis: Bu arterler, her bir böbreğe kan sağlar.
• A. suprarenalis media: Bu arterler, her bir böbrek üstü bezine kan sağlar.
• A. testicularis (ovarica): Bu arterler, erkekte testislere, kadında ise overlere kan sağlar.

Aorta abdominalis'in parietal dalları, karın duvarına ve pelvik bölgeye kan sağlayan damarlardır. Bu dallar, karın duvarındaki kasları, organları ve sinirleri besler.

Aorta abdominalis'in parietal dalları şunlardır:

• A. intercostales posteriores: Bu arterler, 12. kaburganın altından başlayarak 11. kaburganın altında biter.
• A. lumbales: Bu arterler, 12. kaburganın altından başlayarak sakral omurlara kadar uzanır.
• A. phrenica inferior: Bu arter, diyaframın alt kısmına kan sağlar.
• A. iliaca communis: Bu arterler, her bir bacağa kan sağlayan a. iliaca externa ve a. iliaca interna olmak üzere iki ana dalı vardır.

Aorta abdominalis'in visseral ve parietal dalları, vücudun alt kısmındaki organ ve dokuların kanlanmasında önemli bir rol oynar. Bu damarlar herhangi bir nedenle hasar görürse, organ ve dokularda kanama, nekroz ve enfeksiyon gibi çeşitli sorunlara yol açabilir.

Truncus coeliacus dalları (12. göğüs  omuru hizasında):

Truncus coeliacus, abdominal aorttan çıkan ve mide, pankreas, dalak ve karaciğer gibi organları kanla besleyen üç ana arterin birleşiminden oluşan bir arterdir. Truncus coeliacus'un dalları şunlardır:

• a. gastrica sinistra: Bu arter, midenin sol tarafını besler.
• a. hepatica communis: Bu arter, karaciğere kan sağlar.
• a. splenica: Bu arter, dalağı besler.

a. gastrica sinistra: Bu arter, midenin sol tarafını besler. Midenin sol tarafındaki kasları, mukozayı ve bezleri besler.

a. hepatica communis: Bu arter, karaciğere kan sağlar. Karaciğere giden kanın yaklaşık %75'i a. hepatica communis'ten gelir. A. hepatica communis, a. hepatica propria ve a. gastroduodenalis olmak üzere iki ana dalı vardır.

a. hepatica propria: Bu arter, karaciğerin sağ tarafına kan sağlar. Karaciğerin sağ tarafındaki kasları, mukozayı ve bezleri besler.

a. gastroduodenalis: Bu arter, midenin ön ve alt tarafını, duodenumun ilk kısmını ve pankreasın baş kısmını besler

a. splenica: Bu arter, dalağı besler. Dalağın kanlanması a. splenica'dan sağlanır. A. splenica, midenin arka kısmını, pankreasın gövdesini ve kuyruğunu da besler.

Truncus coeliacus dalları, vücudun üst kısmındaki organları kanla beslemek için gereklidir. Bu damarlar herhangi bir nedenle hasar görürse, organlarda kanama, nekroz ve enfeksiyon gibi çeşitli sorunlara yol açabilir.

   

aort anevrizması

Aort anevrizması, aort duvarının zayıflaması ve genişlemesi sonucu oluşan bir durumdur. Aort, vücudu baştan ayağa kan taşıyan ana atardamardır. Aort anevrizması, aortun herhangi bir yerinde oluşabilir, ancak en sık karın bölgesinde görülür.

Aort anevrizması, aşağıdaki faktörlerden dolayı gelişebilir:

• Yaşlanma
• Ateroskleroz
• Hipertansiyon
• Sigara kullanımı
• Aile öyküsü

abdominal aorta

• a.  İliaca externa : alt extremitenin kanlanmasını sağlar.

• a.  İliaca interna : pelvis’in kanlanmasını sağlar.

Aorta abdominalis L4 seviyesinde 2 dala ayrılır, bunlar;

Alt taraf arterleri

Alt ekstremite arterleri, vücudun alt kısmındaki kanın kalbe geri dönmesini sağlayan damarlardır. Alt ekstremite arterleri, iki ana gruba ayrılır:

1. Pelvis ve uyluk arterleri: Bu arterler, pelviste bulunan a. iliaca externa ve a. iliaca interna'dan başlar ve uyluğuna doğru uzanır.
2. Bacak arterleri: Bu arterler, uyluktan başlayarak ayaklara doğru uzanır.

Pelvis ve uyluk arterleri

• A. iliaca externa: Bu arter, vücudun alt kısmındaki en büyük atardamardır. Pelviste bulunur ve a. femoralis ve a. profunda femoris olmak üzere iki ana dalı vardır.
• A. femoralis: Bu arter, uyluğun ana atardamarıdır. Uyluğun ön kısmında bulunur ve a. profunda femoris, a. circumflexa femoris lateralis, a. circumflexa femoris medialis, a. obturatoria, a. pudenda externa ve a. epigastrica inferior olmak üzere altı ana dalı vardır.
• A. profunda femoris: Bu arter, a. femoralis'in en büyük dalıdır. Uyluktaki kaslara kan sağlar.
• A. circumflexa femoris lateralis: Bu arter, a. femoralis'in bir dalıdır. Uyluktaki dış taraftaki kaslara kan sağlar.
• A. circumflexa femoris medialis: Bu arter, a. femoralis'in bir dalıdır. Uyluktaki iç taraftaki kaslara kan sağlar.
• A. obturatoria: Bu arter, a. femoralis'in bir dalıdır. Uyluktaki iç taraftaki kaslara ve organlara kan sağlar.
• A. pudenda externa: Bu arter, a. femoralis'in bir dalıdır. Uyluktaki dış taraftaki kaslara ve organlara kan sağlar.
• A. epigastrica inferior: Bu arter, a. femoralis'in bir dalıdır. Uyluktaki alt karına kan sağlar.

Bacak arterleri

• A. poplitea: Bu arter, diz arkasında bulunur ve a. tibialis anterior, a. tibialis posterior ve a. peroneal olmak üzere üç ana dalı vardır.
• A. tibialis anterior: Bu arter, bacağın ön kısmında bulunur ve ayak bileğine doğru uzanır.
• A. tibialis posterior: Bu arter, bacağın arka kısmında bulunur ve ayak bileğine doğru uzanır.
• A. peroneal: Bu arter, bacağın dış kısmında bulunur ve ayak bileğine doğru uzanır.

Alt ekstremite arterleri, bacaklardaki kaslara, kemiklere ve organlara kan sağlar. Bu damarlar herhangi bir nedenle hasar görürse, bacaklarda ağrı, şişlik ve kanama gibi semptomlara yol açabilir.

a. femoralis

femoral arter alt ekstremitenin ana arteridir. a. iliaca externa'nın devamıdır. lig. inguinale'nin arkasından femoral üçgene girer ve adductor hiatus'tan geçerek popliteal fossada sonlanır. a. femoralis daha sonra a. poplitea olarak devam eder.

a. femoralis dalları:

• a. epigastrica superficialis

• a. pudenda externa superficialis

• a. circumflexa iliaca superficialis

• a. profunda femoris : uyluk bölgesini besleyen ve en kalın a. femoralis dalıdır.

• a. pudenda externa profunda

ayak arterleri